Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

Γίγαντες


Γίγαντες

Οι Γίγαντες είχαν φοβερή δύναμη και τερατώδη μορφή. Ήταν αρκετά πολυπληθείς (περισσότεροι από εκατό).

Πίνακας περιεχομένων

[απόκρυψη]
1 Ετυμολογία
2 Γέννηση
3 Μορφολογία
4 Οι σημαντικότεροι Γίγαντες
5 Η Ειρηνική Περίοδος
6 Γιγαντομαχία
7 Εσωτερική Αρθρογραφία
8 Βιβλιογραφία
9 Ιστογραφία
επεξεργασία Ετυμολογία

Η λέξη " Γίγαντες " σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " Γη".


επεξεργασία Γέννηση

Οι Γίγαντες γεννήθηκαν από την Γαία όταν αυτή γονιμοποιήθηκε από το αίμα του Ουρανού μετά τον ακρωτηριασμό του από τον Κρόνο. Με τον ίδιο τρόπο γεννήθηκαν και οι Ερινύες. Ως τόπος γέννησής τους θεωρούταν η Χαλκιδική.

επεξεργασία Μορφολογία

Οι Γίγαντες ήταν όντα τρομακτικά και υπερφυσικά. Είχαν μορφή ανθρώπου αλλά ήταν τρομεροί στην όψη και είχαν μεγάλο ύψος και μεγάλη δύναμη. Τα σώματά τους ήταν ποικίλης μορφής, μερικοί είχαν πόδια που κατέληγαν σε φίδια, άλλοι είχαν φολιδωτό δέρμα ενώ μερικοί είχαν ουρά σαύρας. Γενικώς, είχαν πυκνά μαλλιά και μακριά γένια. Αν και είχαν θεϊκή καταγωγή ήταν μόνον ημίθεοι (πιθανώς επειδή ήταν οψιγενείς). Μερικοί από αυτούς μπορούσαν να φονευθούν μόνον αν δεχόταν ταυτόχρονα πλήγματα από θεό και θνητό. Άλλοι ήταν αθάνατοι όσο πατούσαν στο έδαφος.

επεξεργασία Οι σημαντικότεροι Γίγαντες



Γίγαντας
Οι διαπρεπέστεροι Γίγαντες ήταν:

ο Εγκέλαδος,
ο Πορφυρίων,
ο Αλκυονεύς,
ο Εφιάλτης,
ο Εύρυτος,
ο Κλύτιος,
ο Πολυβότης,
ο Πάλλας,
ο Γρατίων,
ο Άγριος,
ο Θόων, και
ο φοβερός Τυφωεύς.

επεξεργασία Η Ειρηνική Περίοδος

Οι Γίγαντες εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη την Οικουμένη. Μερικοί κατοίκησαν στις δυτικές ακτές του Ωκεανού όπου συχνά τους επισκέπτονταν οι Ολύμπιοι και έπαιρναν μέρος στα συμπόσιά τους. Αυτό γινόταν κατά την διάρκεια των εορτών τους όταν οι Γίγαντες πρόσφεραν εκατόμβες.

Όσο ήταν νέοι παρέμεναν ήσυχοι και υπάκουοι προς τους θεούς. Όταν όμως ενηλικιώνονταν και συνειδητοποιούσαν την δύναμή τους γινόταν περισσότερο απείθαρχοι.

Τελικά οι σχέσεις τους με τους Ολύμπιους διακόπησαν καθώς οι Γίγαντες άρχισαν να καταπιέζουν τους ανθρώπους ζητώντας να επικρατήσουν στις χώρες που βρίσκονταν.

Οι Ολύμπιοι παρακολουθούσαν με αμηχανία τα δρώμενα καθώς έβλεπαν την κατάσταση να ξεφεύγει από τα χέρια τους. Δεν μπορούσαν όμως να επέμβουν καθώς έτσι θα εξόργιζαν την πανίσχυρη Γαία.

Η Γαία. ήταν όμως αρκετά εξοργισμένη τόσο από τον εγκλεισμό των Τιτάνων όσο και από την αλαζονεία των νέων κυριάρχων. Μολονότι είχε βοηθήσει τον εγγονό της, τον Δία, να επικρατήσει, δεν άντεχε να βλέπει τα τέκνα της φυλακισμένα στα Τάρταρα.


επεξεργασία Γιγαντομαχία



Γιγαντομαχία. Ο Ζεύς αντιμετωπίζει πολλούς Γίγαντες ταυτόχρονα
Τελικά η διαφαινόμενη ρήξη έγινε. Η Γαία. έδωσε το πράσινο φως και οι Γίγαντες άρχισαν την επίθεση πρώτοι.

Ο πόλεμος ήταν απίστευτα βίαιος και είχε υπερδεκαετή διάρκεια και διεξήχθηκε σε αέρα, ξηρά και θάλασσα.

Στην διάρκειά του πολλές περιοχές της Γης καταστράφηκαν καθώς πλήγησαν είτε από σεισμούς των Γιγάντων είτε κατακάηκαν από τους κεραυνούς του Δία.

Στην πρώτη φάση του πολέμου οι Γίγαντες πολιόρκησαν τον Όλυμπο. Ωστόσο οι αιφνιδιασθέντς Ολύμπιοι επέτυχαν να τους απωθήσουν.

Οι επόμενες μάχες διεξήχθησαν στο έδαφος σε διάφορα σημεία της Οικουμένης. Οι Γίγαντες αρχικά ήταν ακατάβλητοι τελικά όμως υπέκυψαν στην μεγαλύτερη δύναμη των θεών.

επεξεργασία Εσωτερική Αρθρογραφία

Γιγαντομαχία
Κύκλωπες
Εκατόγχειρες
Τιτάνες

επεξεργασία Βιβλιογραφία

επεξεργασία Ιστογραφία

Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia

Βιργίλιος


Βιργίλιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Προτομή του Βιργιλίου
Ο Πόπλιος Βιργίλιος Μάρων (Publius Vergilius Maro15 Οκτωβρίου 70 π.Χ - 19 π.Χ), γνωστός ως Βιργίλιος ήταν λατίνος ποιητής. Το σημαντικότερο ίσως έργο του, η Αινειάδα, θεωρείται το σπουδαιότερο έπος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Πίνακας περιεχομένων

 [Απόκρυψη] [Απόκρυψη]

[Επεξεργασία]Βιογραφία

Ο Βιργίλιος γεννήθηκε στο χωριό Andes, κοντά στην πόλη Μάντουα που βρίσκεται στη σημερινή βόρεια Ιταλία. Οι γονείς του ήταν ταπεινής καταγωγής, χωρικοί, ωστόσο φρόντισαν να λάβει την καλύτερη δυνατή μόρφωση. Μέχρι την ηλικία των δεκαέξι ετών εκπαιδεύεται στην Κρεμόνα και αργότερα στέλνεται στο Μιλάνο για ευρύτερες σπουδές. Την εποχή αυτή δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελληνική και λατινική φιλολογία.
Σε ηλικία 18 ετών βρίσκεται στη Ρώμη όπου σκοπεύει αρχικά να σπουδάσει ρητορικήιατρική και αστρονομία. Σύντομα το ενδιαφέρον του επικεντρώνεται στη φιλοσοφία και για τον λόγο αυτό επισκέπτεται τη Νάπολη όπου γίνεται μαθητής του επικούρειου φιλοσόφου Σείρωνα. Παράλληλα διδάσκεται καιελληνικά. Την ίδια εποχή ο Βιργίλιος ξεκινά να γράφει τα πρώτα του ποιήματα και σταδιακά αφοσιώνεται ολοένα και περισσότερο στην ποίηση.

[Επεξεργασία]Τα πρώτα έργα

Επιστρέφοντας στη Ρώμη, ο Βιργίλιος συνδέεται φιλικά με τον Μαικήνα (Gaius Maecenas), πλούσιο Ρωμαίο, ευεργέτη των καλλιτεχνών και υπεύθυνο για την πολιτιστική προπαγάνδα υπέρ του νέου, αυτοκρατορικού καθεστώτος του Οκταβιανού. Από το 39 π.Χ. ο Βιργίλιος ανήκε στον κύκλο ποιητών του Μαικήνα και διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Αύγουστο.
Στα σημαντικότερα πρώιμα έργα του Βιργίλιου, ανήκουν οι Εκλογές (Eclogae), μια συλλογή ποιημάτων βουκολικού περιεχομένου, γραμμένα την περίοδο 42-39 π.Χ. Μετά την ολοκλήρωση των Εκλογών, στο διάστημα 39-29 π.Χ., έγραψε τα Γεωργικά (Georgica), ένα αγροτικό ποίημα συνολικά τεσσάρων τόμων, αφιερωμένο στον Μαικήνα και στο οποίο περιγράφονται η ζωή και η εργασία των αγροτών της εποχής.

[Επεξεργασία]Αινειάδα

Η Αινειάδα αποτελεί το σημαντικότερο έργο του Βιργίλιου. Το προπαγανδιστικό αυτό έργο τού ανατέθηκε από τον Οκταβιανό, τον πρώτο Ρωμαίο Αυτοκράτορα, στον οποίο είχε γνωρίσει τον Βιργίλιο ο Μαικήνας. Η Αινειάδα αποτελεί ένα έπος μεγάλης ιστορικής σημασίας που επιπλέον καταξίωσε τον Βιργίλιο ως μείζονα ποιητή. Το έργο ολοκληρώθηκε σε ένα διάστημα περίπου δέκα ετών και περιγράφει μέσα σε συνολικά δώδεκα τόμους το ηρωικό έπος του Αινεία, ο οποίος μετά την πτώση της Τροίας, ταξιδεύει και φθάνει μετά από πολλές περιπέτειες στην Ιταλία, όπου και ιδρύει τη Ρώμη. Τα έξι πρώτα βιβλία της Αινειάδας είναι γραμμένα στο πρότυπο της Οδύσσειας του Ομήρου, ενώ τα υπόλοιπα έξι ακολουθούν το παράδειγμα της Ιλιάδας. Η Αινειάδα έχει χαρακτήρα ανεξάρτητο από τον Όμηρο. Τα ομηρικά ποιήματα είναι το πιο τέλειο φυσικό έπος και η Αινειάδα είναι μίμηση τους, αλλά συνάμα είναι δημιούργημα καινούργιο και προσωπικό. Ο Αινείας είναι ένας νέος τύπος επικού ήρωα που δεν εντάσσεται σε κανένα σχήμα, καθώς τυραννιέται από διλήμματα σχετικά με το ηρωικό πεπρωμένο του. Η Αινειάδα συμβόλισε ουσιαστικά την ιστορική αποστολή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και για το λόγο αυτό προωθήθηκε ως εθνικό έπος από το αυγούστειο καθεστώς.
Ο Βιργίλιος πέθανε το έτος 19 π.Χ. και ενώ επισκεπτόταν την Ελλάδα. Κατά την επίσκεψή του στα Μέγαρα αρρώστησε από ελονοσία και πέθανε, ενώ επέστρεφε στη Νάπολη, στο σημερινό Μπρίντιζι. Στη διαθήκη του Βιργίλιου υπήρχε εντολή να μη δημοσιευτεί η ανολοκλήρωτη Αινειάδα, ωστόσο ο Οκταβιανός Αύγουστος διέταξε τη δημοσίευσή της με ελάχιστες παρεμβάσεις, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη αξία του έργου.

[Επεξεργασία]Φήμη

Κατά τον Μεσαίωνα ο Βιργίλιος απέκτησε στην Ευρώπη τη φήμη μάντη και το όνομα του συνδέθηκε με μαγικές πρακτικές. Από την άλλη η Αινειάδα διδασκόταν στα σχολεία ως βασικό λατινικό κείμενο και ο ίδιος ο Βιργίλιος θεωρούνταν προφήτης του χριστιανισμού, με βάση μία αναφορά του έργου του σε ένα αναμενόμενο παιδί που θα αλλάξει τον κόσμο.

[Επεξεργασία]Εργογραφία

  • Appendix Vergiliana (50 π.Χ)
  • Εκλογές (42 π.Χ) -- 10 βιβλία
  • Γεωργικά (29 π.Χ) -- 4 βιβλία
  • Αινειάδα (19 π.Χ) -- 12 βιβλία
Σημείωση: Οι χρονολογίες είναι ενδεικτικές

[Επεξεργασία]Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ο ΗΦΑΙΣΤΟΣ ΩΣ ΣΙΔΗΡΟΥΡΓΟΣ


Ο ΗΦΑΙΣΤΟΣ ΩΣ ΣΙΔΗΡΟΥΡΓΟΣ
Ο Ήφαιστος είναι μια από τις πιο εντυπωσιακές εκφράσεις του ελληνικού ανθρωπομορφισμού. Κανένας από τους θεούς του ελληνικού Πανθέου δεν πλησίαζε περισσότερο προς τον άνθρωπο. Ο Ήφαιστος με την ιδιότητα του θεού της φωτιάς μπορεί να εκδηλώσει με τρόπο τρομερό τη δύναμή του. Όμως δεν είναι αυτός ο κυριότερος ρόλος του Ηφαίστου. Η επωνυμία που συνοδεύει συχνότερα το όνομά του είναι "ο θεϊκός σιδηρουργός" και μ' αυτή τη μορφή παρουσιάζεται τις περισσότερες φορές. Τον βλέπουμε με δυνατούς μυώνες να χειρίζεται τη βαριά και τις τσιμπίδες του μέσα στο εργαστήρι του, από όπου βγαίνουν τα αξιοθαύμαστα αντικείμενα, κατά πολύ ανώτερα από ότι μπορεί να αποδώσει ένας συνηθισμένος εργάτης, επειδή είναι ένας από τους μεγάλους θεούς που σ' αυτόν προσφεύγουν οι άλλοι Ολύμπιοι σε πάμπολλες περιστάσεις. Όταν η Ήρα βλέπει τον Αχιλλέα να διεξάγει έναν άνισο αγώνα με τον ποταμό Ξάνθο προσφεύγει στον "αγαπημένο της γιο", που ο Όμηρος μας περιγράφει την αποτελεσματική του επέμβαση στον αγώνα. "Ο Ήφαιστος ρίχνει τώρα τις θεϊκές του φλόγες. Τις περιφέρει πέρα δώθε πρώτα στο πεδίο της μάχης και καίει τα πολυάριθμα πτώματα που κείτονται ανάκατα απ' τη στιγμή που τα ξάπλωσε κάτω ο Αχιλλέας. Σε μια στιγμή η γη ξεραίνεται και η πλημμύρα σταματάει. Όπως το φθινόπωρο, ξεραίνει ο βοριάς το χώμα στα χωράφια που τα πότισε η βροχή και χαίρεται ο ξωμάχος, έτσι και ο Ήφαιστος ολόκληρο τον κάμπο καθαρίζει και κατακαίει τους νεκρούς. Ύστερα στρέφει τις φλογερές σαϊτες του κατά του Ξάνθου. Παίρνουν φωτιά και λαμπαδιάζουν οι φτελιές, κατόπιν οι ιτιές και οι μυρτιές και οι λωτοί, οι καλαμιές, τα κούτσουρα, όλα όσα φύτρωσαν στου ποταμού τις όμορφες τις όχθες. Τα χέλια, όλα τα ψάρια του που ζουν μέσα στα νερά του αγκομαχούν από την πνοή του Ηφαίστου και κατεβαίνουν πιο βαθιά μέσα στα νερά και τις ρουφήχτρες. Το ίδιο το ποτάμι νιώθει τη φλόγα του θεού". Ικετεύει τον Ήφαιστο να σταματήσει, αλλά "η φλόγα το καταβροχθίζει, τσιρίζουν τα όμορφα νερά του. Καθώς σε χύτρα μέσα, που από κάτω της καίνε ξερά κλαδιά και φλόγες μεγάλες την αγκαλιάζουν, λιώνει και βράζει το γλυκό λίπος καλοθρεμμένου γουρουνιού και κοχλάζει, έτσι βράζουν τα νερά του ποταμού από τις φλόγες ζεσταμένα. Και το ποτάμι δεν κυλάει πια, το ρέμα του έχει σταματήσει, γιατί το δάμασε του Ηφαίστου η ανάσα".
Σε ελάχιστες περιπτώσεις παρουσιάζεται ο Ήφαιστος μ' αυτή την τρομερή και μεγαλόπρεπη μορφή. Η συνηθισμένη στάση του είναι στάση εργάτη μέσα στο σιδηρουργείο, που ο Όμηρος στον Όλυμπο το τοποθετεί. Μας λέει, "Είναι μια κατοικία ακατάλυτη, αστραφτερή, υπέροχη ανάμεσα στις κατοικίες των αθάνατων, έργο του ανάπηρου θεού". Μας παρουσιάζει το θεϊκό σιδηρουργό "δραστήριο πολυάσχολο, καταϊδρωμένο, γύρω από τα φυσερά του, επειδή έφτιαξε είκοσι τρίποδες μαζί, αραδιασμένους ολόγυρα στον τοίχο του στέρεου παλατιού του και τοποθέτησε τη βάση τους σε ρόδες χρυσές επάνω για να πηγαίνουν μονάχοι τους -πράγμα θαυμαστό- στις συνελεύσεις των θεών.. Και είναι τελειωμένοι οι τρίποδες, εκτός από τις λαβές, που ο Ήφαιστος τώρα τις συγκολλάει".. Παρακάτω ο ποιητής της "Ιλιάδας" συνεχίζει, "Ο θεός, γεροδεμένος και ψηλός, τ' αμόνια παρατώντας κουτσαίνοντας φεύγει από τη δουλειά του, τα πόδια του αδύνατα, δεν τον βαστούν, λυγίζουν κάτω από τον όγκο του. Μα πρώτα βγάζει τα φυσερά απ' τις φωτιές, μαζεύει τα σύνεργά του σ' ένα ασημένιο κιβώτιο και έπειτα μ' ένα σφουγγάρι το πρόσωπο και τα χέρια του σκουπίζει και το νεύρωση του λαιμό και το δασύ του στήθος κι ύστερα ένα χρυσό χιτώνα φοράει και παίρνει σκήπτρο δυνατό και κουτσαίνοντας βγαίνει. Αγάλματα χρυσά τον βοηθούν να βαδίζει, ολόιδια με ζωντανούς εφήβους, που δύναμη και σκέψη τους δόθηκε και ζωή. Οι αθάνατοι τους έμαθαν τι είχαν να κάνουν κι αυτά καθόλου δεν απομακρύνονται από κοντά του, καθώς περπατάει με κόπο.." Ο Ήφαιστος μπαίνει και πάλι στο εργαστήρι του, "Κατευθύνει τα φυσερά του πάνω στις φωτιές και τα προστάζει να ζωηρέψουν τις φωτιές. Κι όλα μαζί φυσούν σε είκοσι φωτιές, θερμότητα σκορπίζουν τόση, όση χρειάζονται οι δουλειές που έχει στο νου του ο Ήφαιστος να τελειώσει. Ο θεός κατόπι βάζει τον ανυπότακτο χαλκό πάνω στη φωτιά, τ' ασήμι, τα καλάι και το πολύτιμο χρυσάφι, στεριώνει ύστερα το έργο σε πλατύ αμόνι επάνω και παίρνει με το ένα χέρι τη βαριά και με το άλλο τη μασιά".
Πολυάριθμα είναι τα θαυμαστά αντικείμενα που αναφέρονται ως έργα του Ήφαιστου. Πολλοί από τους αθάνατους έλαβαν δώρα ανεκτίμητης αξίας από τον Ήφαιστο. Σ' αυτόν χρωστούσε ο Δίας την αιγίδα και το σκήπτρο του, η Δήμητρα το δρεπάνι κι ο Απόλλωνας κι η Άρτεμη τα βέλη της φαρέτρας τους. Η Αθηνά έλαβε τα ασημένια κύμβαλα που ύστερα χάρισε στον Ηρακλή. Ο Ηρακλής, έλαβε δώρο από τον θεϊκό τεχνίτη ένα χρυσό θώρακα. Στον Ήλιο και στον Διόνυσο ο θεός Ήφαιστος είχε χαρίσει από ένα χρυσό κύπελλο, στην Αριάδνη ένα διάδημα, στον Κάδμο ένα περιδέραιο, το οποίο πήρε θέση ανάμεσα στα γαμήλια δώρα της Αρμονίας, της κόρης της Αφροδίτης και του Άρεως, όταν ο Κάδμος παντρεύτηκε μαζί της.
Τα χρυσά αγάλματα που ήταν όμοια με ζωντανούς εφήβους ήταν προικισμένα με "δύναμη, σκέψη και φωνή". Ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος μας λέει, ότι, ο Αιήτης, ο πατέρας της Μήδειας, από τον Ήφαιστο είχε πάρει δυο άγριους ταύρους που "έβγαζαν φωτιές από τα ρουθούνια τους και είχαν πόδια χάλκινα". Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι αργυροί σκύλοι που φύλαγαν το ανάκτορο του Αλκίνοου. Ο γίγαντας Τάλως "από το γένος των χάλκινων ανθρώπων" δόθηκε από τον Ήφαιστο στον Μίνωα, για να φρουρεί τη νήσο Κρήτη.
Ο Όμηρος περιγράφει την κατασκευή των όπλων του Αχιλλέως από τον θεικό σιδηρουργό. "Κατασκεύασε πρώτα την ασπίδα, στερεή και πλατιά, τη στόλισε ολόγυρα με έναν τριπλό άσπρον εκθαμβωτικό κύκλο από όπου έκανε να βγαίνει τον αορτήρα τον αργυρό. Πέντε πλάκες είχε η ασπίδα και στην επιφάνειά της ο Ήφαιστος φτιάχνει διάφορες όμορφες ανάγλυφες παραστάσεις, τη Γη, τον Ουρανό, τη Θάλασσα, τον ακούραστο Ήλιο και το ολόγιομο Φεγγάρι. Παρασταίνει επίσης όλα τα στολίδια του ουρανού, την Πούλια, τις Υάδες, το δυνατό Ωρίωνα, την Άρκτο που την ονομάζουν και Άμαξα (δίφρο) και στριφογυρίζει αδιάκοπα στο ίδιο μέρος κοιτώντας τον Ωρίωνα, ενώ μονάχα αυτή δε λούζεται τα νερά του Ωκεανού". Ολόκληρο το τέλος της 18ης ραψωδίας της "Ιλιάδας" είναι αφιερωμένο στην περιγραφή των σκηνών, που είχε παραστήσει ο Ήφαιστος πάνω στην ασπίδα του γιου της Θέτιδας. Μια γαμήλια τελετή "με μεγάλο γλέντι, μια δίκη στην Αγορά, μια μάχη κάτω από τα τείχη πολιορκημένης πολιτείας, όπου η Αθηνά, ο Άρης, η Έριδα, η Χλαλοή και η Μοίρα εικονίζονται σ' αυτή". Η τέχνη του Ηφαίστου δίνει ζωή σε αυτές τις μορφές που σκαλίζει, τις βλέπουμε να πολεμούν, να μεταφέρουν τους νεκρούς τους κι από τα δυο στρατόπεδα. Δίπλα από αυτή την εικόνα πολέμου και σφαγής, ο θεός σκάλισε χαρούμενες σκηνές. Το όργωμα ενός "μεγάλου κι αφράτου χωραφιού", έπειτα το θέρισμά του, τον τρύγο ενός "όμορφου αμπελιού, που τα χρυσά κλωνιά του λυγίζουν κάτω από το βάρος των τσαμπιών με τις γαλάζιες ρόγες". Ο Ήφαιστος παρασταίνει ακόμα επάνω στην ασπίδα "μια γελαστή κοιλάδα όπου έβοσκαν μεγάλα κι άσπρα πρόβατα. Κι εκεί κοντά είναι οι στάβλοι, τα μαντριά και οι καλύβες των βοσκών". Έφτιαξε "χορό από όμορφες κοπέλες και εφήβους που καθώς χορεύανε χτυπούσαν τα πόδια τους στο χώμα πιασμένοι χέρι χέρι. Μακριά φορέματα από λεπτό κι ανάλαφρο λινό, στεφάνια λουλουδένια στόλιζαν τα κορίτσια. Οι χορευτές χιτώνες φόραγαν από ύφασμα αστραφτερό και πλούσιο. Τα σπαθιά τους ήταν κρεμασμένα από ασημένιους αορτήρες. Πότε ο χορός ολόκληρος, έφηβοι και κοπέλες, με κίνηση ανάλαφρη και τεχνική, στριφογυρίζει γρήγορα σαν τον κεραμεικό τροχό του αγγειοπλάστη όταν τον δοκιμάζει και πότε ο χορός χώριζε σε όμορφες γραμμές, χαριτωμένες, που προχωρούν αντικριστά η μία προς την άλλη. Το πλήθος που τους έβλεπε τους θαύμαζε, ενώ ένας θεϊκός τραγουδιστής, τη λύρα παίζοντας, ρύθμιζε τα βήματά τους και δυο επιτήδειοι χορευτές ρίχνονται σ' έναν στροβιλιστό χορό καταμεσής τους κύκλου".
Ο Ήφαιστος είχε εργαστεί ακόμα και στην οικοδόμηση της κατοικίας των θεών στον Όλυμπο. Οι τοίχοι του ανακτόρου ενισχυμένοι ήταν με χάλκινες πλάκες, σφυρηλατημένες στο εργαστήρι του θεού. Για τον Δία έφτιαξε ένα γαμήλιο θάλαμο, με πόρτες βαριές που έκλεινε κι έτσι ο κυρίαρχος των Ολύμπιων θεών απόλυτα προφυλαγμένος ήταν από τα αδιάκριτα βλέμματα.
Ο ΗΦΑΙΣΤΟΣ, ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΧΘΟΝΙΑΣ ΦΩΤΙΑΣ
Ο μύθος που αναφέρει πως ο Ήφαιστος γκρεμίστηκε από το ύψος του ουρανού όχι από την Ήρα μα από τον Δία, μας λέει ότι "κατρακύλαγε μια ολόκληρη μέρα και κατά το ηλιοβασίλεμα έπεσε στη Λήμνο κι εκεί τον περιμάζεψαν οι Σίντιες".
Σε μια εποχή τοποθετούσαν το εργαστήρι του Ηφαίστου στη Λήμνο, ενώ σύμφωνα με τον Όμηρο, το εργαστήρι αυτό βρισκόταν στον Όλυμπο.
Η Λήμνος ήταν ηφαιστειώδες νησί κι η κυριότερη κορυφή του, ο Μόσυχλος, έγινε το σημαντικότερο κέντρο της λατρείας του Ηφαίστου. Αλλά δεν ήταν ακριβώς ηφαίστειο, μονάχα από ρωγμές του έβγαιναν ατμοί, λίγο - πολύ ανάκατοι με φλόγες, που η θέα τους είχε διεγείρει τη φαντασία των κατοίκων του νησιού, που πίστευαν πως αυτές οι πυρακτωμένες μάζες προέρχονταν από το εργαστήρι του θεού και ότι οι υποχθόνιες βροντές ήταν οι κρότοι από τα σφυροκοπήματά του.
Σύμφωνα με μια παράδοση, ο Προμηθέας από τη Λήμνο έκλεψε τη φωτιά για να τη χαρίσει στους ανθρώπους. Κατά έναν άλλο μύθο, στη Λήμνο γεννήθηκε η φωτιά από ένα δέντρο που το χτύπησε κεραυνός. Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος αφηγείται πως οι Αργοναύτες περνώντας από τη Λήμνο πρόσφεραν θυσίες στον Ήφαιστο και τον τίμησαν με γιορτές. Το ίδιο νησί ήταν και το κέντρο της λατρείας των Καβείρων και που μερικοί συγγραφείς τους θεωρούν γιους του Ηφαίστου.
Οι Έλληνες μετέφεραν το κέντρο δραστηριότητας του θεού στις κυριότερες ηφαιστειακές περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου παράλληλα με την ανακάλυψή τους. Ιδιαίτερη περίπτωση ήταν η περίπτωση της Σικελίας και των Λιπάρων νήσων. Μάλιστα λεγόταν πως ο Ήφαιστος και η Δήμητρα είχαν διεκδικήσει την κατοχή της Σικελίας και πως τη διαφορά τους την έλυσε η κόρη του Βριάρεω, η Αίτνα, που σ' αυτήν οφείλει και το όνομά του το ομώνυμο ηφαίστειο. Ο Γίγαντας Τυφωέας είχε θαφτεί κάτω από αυτό το βουνό και πως ο Ήφαιστος είχε καθίσει επάνω του για να τον εμποδίσει να δραπετεύσει. Ένας άλλος μύθος έλεγε πως ο θεός της φωτιάς είχε κρεμάσει στο λαιμό του Τυφωέα το αμόνι του για να τον ακινητοποιήσει. Σύμφωνα με μιαν άλλη παράδοση. η Αίτνα ήταν θυγατέρα του Ωκεανού κι από την ένωση της με τον Ήφαιστο γεννήθηκαν οι δύο Παλικοί, πνεύματα της φωτιάς, που είχαν ένα ιερό στην ομώνυμή τους πόλη, την Παλίκη.

Ο ΑΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ Ο ΠΥΘΩΝ


Ο ΑΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ Ο ΠΥΘΩΝ

Σύμφωνα με τους συγγραφείς, η Λητώ πριν ακόμα γεννήσει τον Απόλλωνα και την Άρτεμη, καταδιώχτηκε από τον Πύθωνα που τον είχε στείλει εναντίων της η Ήρα. Ο Πύθωνας ήταν ένα τέρας φριχτό, ένας δράκος θηλυκός, είχε γεννηθεί από τη Γη και χρησιμοποιήθηκε ως παραμάνα του Τυφωέα. «Όποιος τον συναντούσε γνώριζε τον θάνατο». Παρ’ όλα αυτά δεν κατάφερε να εμποδίσει τη γέννηση του Απόλλωνα και της Άρτεμης. Και γύρισε πίσω στον Παρνασσό. Κι ο Απόλλωνας ο νεογέννητος θα του ρίξει εκεί τα πρώτα του βέλη, που του είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος.

Οι αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν το πεδίο της μάχης του Απόλλωνα κατά του Πύθωνα σε διάφορα μέρη: στην Κρήτη, τη Σικυώνα κι αλλού. Ωστόσο κατά την επικρατέστερη άποψη η μάχη αυτή είχε γίνει στη Φωκίδα, ακριβώς στο σημείο όπου είχε ιδρυθεί το πιο ονομαστό ιερό του Απόλλωνα, στους Δελφούς.

Σύμφωνα με τον «Ομηρικό Ύμνο», ο Απόλλωνας ήταν μόνο τεσσάρων ημερών βρέφος, όταν όρμησε από την κορυφή του Ολύμπου για το ταξίδι του προς τις πλαγιές του Παρνασσού. Περνάει την Πιερία, την Εύβοια, τη Βοιωτία και σταματάει κοντά στην Αλίαρτο, όπου κοντά στην πηγή Τελφούσσα σχεδιάζει να ιδρύσει ναό. Όμως η Νύμφη, στη οποία ανήκει η περιοχή κι έχει το όνομά της, αποτρέπει το θεό από τα σχεδία του, λέγοντάς του: «Ο θόρυβος των αλόγων και των μουλαριών που έρχονται στις όχθες μου να πιουν νερό, δε θα σε αφήσει ποτέ ήσυχο. Οι άνθρωποι εδώ προτιμούν να βλέπουν καλοφτιαγμένα κάρα κι άλογα γοργά παρά ναό μεγάλο ή τα πλούτη τα πολλά που θέλεις να περιέχει.»

Και τον συμβούλεψε να πάει στην Κρίσσα, «στις πλαγιές του Παρνασσού, όπου ποτέ δε θα περάσει κάρο κι όπου ποτέ δε θα ακουστούν άλογα γύρω από τον πλούσιό σου το βωμό.» Μα εκεί βρισκόταν ο Πύθωνας «που έκανε στους ανθρώπους πολύ κακό και στα πρόβατά τους». Ο Απόλλωνας τότε ρίχνει κατά του φριχτού εκείνου τέρατος «ένα ακατανίκητο βέλος». Κι ο Πύθωνας με πόνους φοβερούς κουλουριάζεται, σπαράζει και μουγκρίζει γοερά και τέλος συγκεντρώνει τις δυνάμεις του και σέρνεται ως το δάσος, όπου και πεθαίνει. Κι είπε τότε ο Φοίβος Απόλλων : «Λειώσε τώρα εκεί που κείτεσαι, πάνω στη γη που τρέφει τους ανθρώπους. Δε θα προκαλείς πια το χαμό των θνητών. Και μήτε ο Τυφωέας μήτε κι η Χίμαιρα θα μπορέσουν να σ’ απαλλάξουν απ’ το θάνατο. Εδώ θα σε λείωσουν το μαύρο χώμα και ο Υπερίωνας».

Θεώρησε ο ίδιος ο Απόλλωνας πως το να έχει σκοτώσει το τέρας ήταν ένα παράπτωμα και γι’ αυτό καταδίκασε τον εαυτό του σε εξορία για να εξαγνιστεί, κατ’ άλλους σε εξορία ενός χρόνου, κατ’ άλλους σε εξορία οκτώ χρόνων, στην κοιλάδα των Τεμπών, όπου σ’ όλο αυτό το διάστημα πλανιόταν χωρίς να χρησιμοποιεί το κύρος και την αίγλη του θεού. Κι όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου της ποινής του, γύρισε στους Δελφούς, στεφανωμένος με δάφνη και κρατώντας ένα κλαδί της στο χέρι.
Και οι κάτοικοι των Δελφών, για να γιορτάσουν την επιστροφή του, θέσπισαν τη γιορτή Σεπτήρια, που τελούνταν κάθε εννιά χρόνια. Ήταν ένα είδος παντομίμας, που αναπαράσταινε τις φάσεις του αγώνα του θεού κατά του Πύθωνα, και κατασκεύασαν κοντά στο ιερό του Απόλλωνα μια καλύβα από ξύλα, που παράσταινε του απαίσιου τέρατος την φωλιά. Και μια πομπή σχηματιζόταν μ’ επικεφαλής ένα παιδί, που κι οι δυο γόνοι του ζούσαν και από ένα πλάγιο μονοπάτι χωρίς θόρυβο κανένα, πλησίαζε στην καλύβα το παιδί, που έπαιζε τότε του Απόλλωνα το ρόλο, κι ενώ όλοι αναμμένες δάδες κρατούσαν, ξάφνου έριχνε ένα βέλος στην καλύβα το παιδί. Κι όλοι καταπάνω στην καλύβα τότε ορμούσαν και της έβαζαν φωτιά. Κι ύστερα  τρέχοντας όλου έφευγαν, δίχως να γυρίσουν να κοιτάξουν πίσω μια φορά.

Αλλά το παιδί που είχε οδηγήσει την πομπή, μαζί με άλλους συνομηλίκους του, βάδιζε προς το βορρά, στην κοιλάδα των Τεμπών, όπου και πρόσφεραν θυσία στο βωμό του θεού Απόλλωνα. Έκοβαν έπειτα όλα τα δάφνινα κλαδιά κι επέστρεφαν στους Δελφούς από την Ιερά Οδό, την Πυθιάδα Οδό, απ’ όπου ο Απόλλωνας είχε περάσει κάποτε. Κι ονόμαζαν το δεύτερο μέρος της γιορτής των Σεπτηρίων «Δαφνηφόρια», που και σ’ άλλα μέρη της Ελλάδος τα γιόρταζαν.

Ο ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΑΔΜΗΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΟΜΕΔΟΝΤΑ

Βρίσκουμε την ιδέα του εξαγνισμού για κάποιο παράπτωμα σε ακόμα δυο μύθους οι οποίοι παρουσιάζουν τον Απόλλωνα να εξαναγκάζεται να υπηρετεί ως δούλος του Άδμητου και του Λαομέδοντα.

Ο Απόλλωνας λοιπόν είχε καταδικαστεί να γίνει δούλος του Άδμητου, του βασιλιά των Φερρών, εξαιτίας του φόνου των γιων των Κυκλώπων. Ο θεός Απόλλωνας ήθελε να εκδικηθεί το θάνατο του γιου του Ασκληπιού, που τον είχε κεραυνοβολήσει ο Δίας κι επειδή δεν μπορούσε να θανατώσει τους Κύκλωπες που είχαν κατασκευάσει τον κεραυνό, αλλά ήταν αθάνατοι, μα μήτε και να τιμωρήσει, βέβαια τον Δία, στράφηκε κατά των απογόνων των Κυκλώπων.

Όμως άλλοι συγγραφείς λένε πως η δουλεία του Απόλλωνα ήταν θεληματική και ότι οφειλόταν στον έρωτα που ένιωθε ο Απόλλωνας προς τον Άδμητο. Ωστόσο η άποψη αυτή είναι αντίθετη με τη γενική διαγωγή του θεού, όπως την παρουσιάζουν οι μύθοι. Πραγματικά, χάρη στον Απόλλωνα, κατάφερε ο Άδμητος να παντρευτεί την Άλκηστη, τη θυγατέρα του βασιλιά Πελία, που είχε ορκιστεί ότι θα έδινε τη θυγατέρα του σ’ εκείνον μοναχά που θα ‘ταν ικανός να φέρει εμπρός του άρμα συρόμενο  από λιοντάρι ή αγριόχοιρο. Και η επέμβαση του Απόλλωνα επέτρεψε στον Άδμητο να ανταποκριθεί στον όρο του Πελία που φαινόταν ανεκπλήρωτος. Ωστόσο δοκιμασία τρομερότερη, μετά το γάμο που έγινε, περίμενε τον Άδμητο, όταν μπήκε στο νυφικό του θάλαμο, που τον βρήκε γεμάτο από φίδια τα οποία είχε στείλει η Άρτεμη, επειδή τη λησμονήσαν στου γάμου τις θυσίες. Και πάλι επενέβηκε ο Απόλλωνας, να σώσει τον προστατευόμενό του. Καταπράϋνε την αδερφή του κι ύστερα επωφελήθηκε από μια στιγμή που είχαν μεθύσει οι Μοίρες και πέτυχε σ’ αυτές ν’ αλλάξουν την απόφασή τους για το θάνατο του Άδμητου. Και δέχτηκαν τότε οι Μοίρες, σαν έρθει η ώρα του θανάτου του βασιλιά Άδμητου, να μην πεθάνει ο ίδιος, αν κάποιος από τους κοντινούς συγγενείς του βρεθεί και δεχτεί να πεθάνει στην θέση του Άδμητου. Όπως γνωρίζουμε από την τραγωδία του Ευριπίδη «Άλκηστις», ο πατέρας και η μητέρα του Άδμητου, παρά τη μεγάλη τους ηλικία, δεν δέχτηκαν να θυσιαστούν για το γιο τους, όμως το δέχτηκε η αγαπημένη του γυναίκα Άλκηστη, που πρόσφερε μ’ όλη τη θέλησή της τον εαυτό της στο θάνατο. Και όπως ξέρουμε, τελικά, σώθηκε από τον Ηρακλή.

Άλλη  μια δουλεία που περίμενε τον θεό ήταν η συνέπεια της επαναστατικής κίνησης που είχε συνενώσει την Ήρα, τον Ποσειδώνα, την Αθηνά και τον Απόλλωνα ενάντια στην κυριαρχία του Διός, που απ’ αυτήν ήθελαν οι θεοί αυτοί να απαλλαγούν.

Ωστόσο ο ύπατος των θεών κατάφερε να εξουδετερώσει τη συνωμοσία χάρη στη Θέτιδα, που τον είχε προειδοποιήσει κι είχε φέρει για βοήθειά του τον Εκατόγχειρα Βριάρεω. Έτσι, για να εξαγνιστούν από τα σφάλματά τους, υποχρεώθηκαν ο Ποσειδώνας και ο Απόλλωνας να γίνουν δούλοι του Λαομέδοντα. Ανατέθηκε στον μεν Απόλλωνα να φυλάει τα κοπάδια στην Ίδη, στον δε Ποσειδώνα να κατασκευάσει τα τείχη της Τροίας (όπου κατά τον Πίνδαρο και ο Απόλλωνας είχε πάρει μέρος). Κατασκευασμένα από θεούς τα τείχη της Τροίας έπρεπε να είναι απόρθητα, μα οι δυο θεοί πήρανε γα βοηθό τους στην τειχοποιία κι ένα θνητό, τον Αιακό.

Μα κι άλλη δυσάρεστη περιπέτεια είχε η αποπεράτωση των τειχών της Τροίας. Ο Λαομέδοντας είχε υποσχεθεί κάποια αμοιβή στους εργάτες του, μετά την αποπεράτωση του έργου, αλλά αρνήθηκε να την  καταβάλει. Ο Ποσειδώνας τον εκδικήθηκε με τη βοήθεια που έδωσε αργότερα στους Έλληνες κατά των Τρώων. Όμως ο Απόλλωνας δε φανέρωσε καμιά μνησικακία. Ωστόσο, κατά τον  Απολλόδωρο τον Αθηναίο και οι δυο θεοί εκδικήθηκαν άγρια τον Λαομέδοντα, και μας αναφέρει : «Έστειλε ο Απόλλωνας στη χώρα πανούκλα κι ο Ποσειδώνας ένα θαλάσσιο τέρας, που άρπαζε τους ανθρώπους απ’ τα χωράφια».

Ολυμπιακή Θεογονία


Ολυμπιακή Θεογονία

Από Science Wiki

Μετάβαση σε: πλοήγησηαναζήτηση
Θεογένεση
Theogenesis

Η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων ταυτίζεται σχεδόν με ένα μέρος της Μυθολογίας τους. Η θρησκεία αυτή δεν είναι στείρα ειδωλολατρική, είναι ένα δημιούργημα των αρχαίων Ελλήνων, στο οποίο έδωσαν όλα τα προϊόντα της γόνιμης φαντασίας τους, της αισθητικής τους και της φιλοσοφικής τους σκέψεως.

Πίνακας περιεχομένων

[απόκρυψη]

επεξεργασία Εισαγωγή

Εμβαθύνοντας στα γεγονότα, που περιγράφονται, βρίσκει κανείς επεισόδια παρόμοια με αυτά που υπάρχουν στην Παλαιά Διαθήκη, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία του κόσμου. Αυτό σημαίνει ότι το κίνητρο που οδήγησε τους αρχαίους Έλληνες σ' ορισμένα συμπεράσματα για τη δημιουργία του κόσμου ήταν το ίδιο. Ίσως μάλιστα πολλά γεγονότα να συνέβησαν πραγματικά αν και αργότερα αλλοιώθηκαν από τη φαντασία και τους δόθηκαν μυθικές προεκτάσεις. Πάντως έτσι και αλλιώς η θρησκεία και η μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων είναι κάτι συναρπαστικό και για το σημερινό ακόμη αναγνώστη.</p>

επεξεργασία Χάος και Έρεβος

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως πριν δημιουργηθεί οτιδήποτε στον κόσμο, δεν υπήρχε παρά μόνο το Χάος, άπειρο βαθύ και σκοτεινό.
Μετά από (ή μαζί με) το Χάος υπήρχε και το Έρεβος, το απέραντο και αιώνιο σκότος που επικρατεί κάτω από τη Γη.
Αρχικά από το Χάος και το Έρεβος, γεννήθηκαν οι αρχέγονες θεότητες:
Τελικά από το Χάος και το Έρεβος, γεννήθηκαν το πρώτο θεϊκό ζεύγος:

επεξεργασία Γαία και Ουρανός

Η Γαία, μητέρα των πάντων, γέννησε τον πρώτο θεό: τον Ουρανό, τον πρώτο κυρίαρχο του Κόσμου.
Ύστερα η επιφάνεια της Γης άρχισε να διαμορφώνεται, σχηματίστηκαν τα όρη, οι ποταμοί, οι κοιλάδες, οι πεδιάδες και η απέραντη θάλασσα. Η Ολυμπιακή Θρησκεία, όπως βλέπουμε, θεοποιεί κάθε δύναμη και στοιχείο της Φύσης, οτιδήποτε είναι ανεξήγητο στους ανθρώπους.

επεξεργασία Εκατόγχειρες

Από τον Ουρανό και τη Γη γεννήθηκαν πρώτα οι τρεις Εκατόγχειρες:
  • ο Κόττος,
  • ο Βρυάρεως και
  • ο Γύης.
Αυτοί ήταν τερατώδη πλάσματα, που είχαν τα στοιχεία της υπερβολής της φαντασίας του αρχαίου Έλληνα. Είχαν εκατό χείρες, ασύγκριτες σε μέγεθος και δύναμη.

επεξεργασία Κύκλωπες

Μετά από τους Εκατόγχειρες οι δύο θεοί γέννησαν τους Κύκλωπες, πελώρια πλάσματα με ανθρώπινη μορφή, μονόφθαλμους μ' ένα μόνο μάτι στο μέτωπο. Οι Κύκλωπες ήταν πέντε:
  • ο Βρόντης,
  • ο Στερόπης,
  • ο Άργης,
Αυτοί εξουσίαζαν
  • τη βροντή,
  • την αστραπή,
  • τον κεραυνό
και τις άλλες ουράνιες δυνάμεις.
Σημειωτέον ότι δεν πρεέπει να γίνεται σύγχυση με τους μεταγενέστερους Κύκλωπες όπως ο Πολύφημος (που τον τύφλωσε αργότερα ο Οδυσσέας) και ο Πυράκμονας.

επεξεργασία Τιτάνες

Μετά από τους Κύκλωπες γεννήθηκαν οι Τιτάνες και οι Τιτανίδες. Οι Τιτάνες ήταν έξι: ο Ωκεανός, ο Κοίος, ο Κρείος, ο Υπερίωνας, ο Ιαπετός και ο Κρόνος.
Οι Τιτανίδες ήταν επίσης έξι: η Θεία, η Θέμιδα, η Μνημοσύνη, η Φοίβη, η Τηθύς και η Ρέα.

επεξεργασία Ουρανοκρατία

Ο Ουρανός φοβήθηκε, βλέποντας τη δύναμη των τέκνων του, μήπως του πάρουν την εξουσία και έριξε τους Κύκλωπες και τους Εκατόγχειρες στα Τάρταρα.
Τα Τάρταρα ήταν ένας τόπος που επικρατούσε το Έρεβος, το βαθύ σκότος, κάτω από τη Γη που απείχε από αυτή όσο και ο Ουρανός.
Την ίδια τύχη είχαν και οι μεταγενέστεροι Τιτάνες.
Η Γαία, θυμωμένη από τη σκληρότητα του Ουρανού να ρίχνει τα τέκνα του στα Τάρταρα, αποφάσισε να τον εκδικηθεί, πείθοντας τους Τιτάνες να επιτεθούν στον πατέρα τους. Πράγματι οι Τιτάνεςκατόρθωσαν, με επικεφαλής τον Κρόνο, να νικήσουν τον τρομερό θεό Ουρανό, τον εκθρόνισαν. Στη συμπλοκή τους αυτή ο Ουρανός πληγώθηκε στους όρχεις.
Τρεις σταγόνες αίμα έτρεξαν από την πληγή του που τις παρέλαβε η Γαία και χρησιμοποιώντας τις, κατάλληλα, γέννησε τους Γίγαντες, όντα υπερφυσικά και εξοπλισμένα με δύναμη ακαταμάχητη.
Μετά από την πτώση του Ουρανού η Γαία έλαβε ως σύζυγό της τον Πόντο, τον ηγέτη-θεό της θάλασσας, και γέννησε τις θαλάσσιες θεότητες των ποταμών και των πηγών.
Την ίδια εποχή γεννήθηκαν αρκετές θεότητες που συμβολίζουν πολλές από τις ηθικές δυνάμεις και εκφράζουν τα συναισθήματα και τις αρχές που συνδέονται με την ύπαρξη του ανθρώπου.
Η Νύκτα γέννησε το θάνατο και τον Ύπνο, τον Όνειρο, τις Μοίρες, τη Νέμεση, την Απάτη, τη Φιλία, το Γήρας και την Έριδα.
Η Έριδα γέννησε τον Πόνο, τις Μάχες και τον Όρκο.
Η τιμωρία του Ουρανού ήταν δίκαιη. Οι Τιτάνες κατάφεραν να απελευθερώσουν τους αδελφούς τους από τα Τάρταρα. Όμως αυτό δεν κράτησε πολύ. Όταν ο Κρόνος κατέλαβε την εξουσία έκανε την ίδιασκέψη με τον πατέρα του και, για την ασφάλεια του, ενέκλεισε, και αυτός, τους Εκατόγχειρες και τους Κύκλωπες στα Τάρταρα.

επεξεργασία Τιτανοκρατία

Οι πρώτοι χρόνοι της βασιλείας του Κρόνου και της Ρέας, που τη επέλεξε ως συζυγό του, πέρασαν μέσα σε μια μακάρια και πολύ ευτυχισμένη ζωή.
Όμως ο δεύτερος άρχων του Κόσμου θα έχει την ίδια τύχη με τον πρώτο. Ο Ουρανός είχε προφητεύσει ότι τον θρόνο του Κρόνου θα τον καταλάμβανε κάποιο τέκνο του. Αυτό γνωρίζοντας ο Κρόνος και θέλοντας να το αποφύγει, δεν έριχνε τα τέκνα του στα Τάρταρα, αλλά τα κατάπινε αμέσως μετά την γέννησή τους.
Η Ρέα αγανάκτησε με αυτή την κατάσταση. Ζήτησε τη βοήθεια του Ουρανού και της Γαίας και αυτοί την συμβούλευσαν να κρύψει το νεογέννητο από τον πατέρα του.
Έτσι η Ρέα γέννησε κρυφά σε μία ιερή σπηλιά στο βουνό Δίκτη, στην ανατολική Κρήτη. Ανάθεσε την ανατροφή του παιδιού, που ονομάστηκε Δίας, σε δύο νύμφες, την Αδράστεια και την Ίδη. Τη σπηλιά φρουρούσαν οι Κουρήτες και οι Κορύβαντες, που έκαναν τόση φασαρία χτυπώντας τα δόρατά τους πάνω στις ασπίδες, ώστε ποτέ ο Κρόνος δεν άκουσε τα κλάματα του νήπιου.
Ο μικρός Δίας τρεφόταν με το γάλα μιας αίγας της Αμάλθειας. Μικρός, παίζοντας με την Αμάλθεια της έσπασε το ένα κέρατο. Όμως ως θεός που ήταν, χάρισε στο κέρατο μαγικές ιδιότητες (Αμάλθειο Κέρας). Όποιος θα είχε το κέρατο στην εξουσία του θα μπορούσε να έχει ότι επιθυμούσε.
Μεγαλώνοντας ο Δίας τρεφόταν
  • με την αμβροσία, που του έφερναν από την άκρη του ωκεανού τα περιστέρια και
  • το νέκταρ, το θεϊκό ποτό, που του έφερε από ένα βράχο ένας μεγάλος αετός.
Η Ρέα, στο μεταξύ, φάσκιωσε μια πέτρα και την παρουσίασε στον Κρόνο, που εξαπατήθηκε εύκολα και την κατάπιε, νομίζοντας ότι γλίτωσε, μια για πάντα, από έναν επίδοξο διάδοχό του. Όμως δε μπόρεσε να ξεφύγει από τη μοίρα του. Ο Δίας, όταν μεγάλωσε, έκανε σύμμαχο τη Μήτιδα, κόρη του Ουρανού που έδωσε φάρμακο στον Κρόνο που τον έκανε να εμέσει πρώτα τον λίθο και κατόπιν όσα τέκνα του είχε καταπιεί: τον Ποσειδώνα και τον Άδη.
Τελικά μετά από σκληρή διαμάχη, την Τιτανομαχία, ο Δίας εξεδιωξε τον Κρόνο από το θρόνο του Κόσμου, τον έδεσε στην άκρη του Κόσμου (πολύ χαμηλά στον ορίζοντα φαίνεται συνήθως ο Πλανήτης Κρόνος, τον οποίο συμβόλιζε ο θεός).

επεξεργασία Τιτανομαχία

Η κυριαρχία του Δία δεν ήταν απόλυτη. Για να την αποκτήσει ο Δίας αναγκάστηκε να παλαίψει με τους Τιτάνες και κατόπιν με τους Γίγαντες.
Η Τιτανομαχία και οι αγώνες της κράτησαν δέκα ολόκληρα χρόνια. Τέλος η Γη, για να σταματήσει η αιματοχυσία, συμβούλεψε το Δία να απελευθερώσει τους Κύκλωπες. Αυτό το έκανε πράγματι ο Δίας σκοτώνοντας ένα φοβερό τέρας την Κάμπη, που φύλαγέ τους αλυσοδεμένους Κύκλωπες στα Τάρταρα. Με αυτό τον τρόπο κέρδισε τη βοήθειά τους. Οι Κύκλωπες έδωσαν στο Δία τη βροντή, τον κεραυνό και την αστραπή, στον Ποσειδώνα την τρίαινα και στον Πλούτωνα την περικεφαλαία του. Με αυτά τα όπλα οι θεοί επικράτησαν, έριξαν τους Τιτάνες στα Τάρταρα και έβαλαν τους Εκατόγχειρες να τους φρουρούν.

επεξεργασία Γιγαντομαχία

Η Γιγαντομαχία ήταν φοβερότερη και κράτησε περισσότερα χρόνια. Σ' αυτήν έλαβαν μέρος αρκετοί θεοί από τους δώδεκα, που είχαν στο μεταξύ γεννηθεί με επικεφαλής το Δία και την Αθηνά.Οι Γίγαντες δεν ήταν αθάνατοι, σαν τους Τιτάνες. Είχαν όμως φοβερή δύναμη και τερατώδη μορφή. Ήταν περισσότεροι από εκατό, με αρχηγό τους τον Εγκέλαδο, το φοβερό σεισμό που τραντάζει τη γη σα θυμώνει. Ξακουστοί Γίγαντες ήταν και ο Πορφυρίωνας, ο Αλκυονεύς, ο Εφιάλτης, ο Εύρητος, ο Κλύτιος, ο Πολυβότης, ο Πάλλας, ο Γρατίων, ο Άγριος, ο Θόων και ο φοβερός Τυφωεύς. Η σύγκρουση δεν έγινε στον Όλυμπο, αλλά στο δυτικό τμήμα της Χαλκιδικής.
Ο Δίας, για να νικήσει τους Γίγαντες, ζήτησε τη βοήθεια του ημίθεου Ηρακλή. Κατόρθωσε τελικά να πλακώσει τον Εγκέλαδο ρίχνοντας πάνω του το νησί Σικελία και σιγά - σιγά νίκησε όλους τους Γίγαντες και τους έριξε στα Τάρταρα.

επεξεργασία Ανθρωπογονία

<p>Όταν είχε γίνει ο κόσμος των αθανάτων, των θεών, ήταν καιρός να πλαστεί και ο κόσμος των θνητών, των ανθρώπων, παράλληλα με τον κόσμο των ζώων. Η φαντασία του Ελληνικού λαού εξήγησε την προέλευση του ανθρώπου με πολλούς τρόπους. Την πιο ολοκληρωμένη εκδοχή μας δίνει ο Ησίοδος.Αρχικά πίστευαν ότι όλα προήλθαν από τους κόλπους της φύσεως. Οι κάτοικοι των παραλίων, όπως και ο Όμηρος, πίστευαν ότι ο Ωκεανός είναι αυτός που γέννησε τους ανθρώπους. Για τους κατοίκους της Αργολίδας ο πρώτος άνθρωπος ήταν ο γιος του Ινάχου, ο Φορωνέας. Για τους Βοιωτούς πρώτος άνθρωπος ήταν ο Αλαλκομένης.
Η Πανδώρα ήταν η πρώτη γυναίκα που εμφανίστηκε στον κόσμο. Ο Ήφαιστος, κατά διαταγή του Δία, έπλασε την πρώτη γυναίκα από χώμα βρεγμένο με νερό. Η Πανδώρα πήρε από τους θεούς πολλά δώρα. Ομορφιά, δολιότητα, ρητορεία και την τέχνη να υφαίνει και να κεντά. Τέλος ο Δίας της χάρισε μια πυξίδα (κουτί κοσμημάτων). Η Πανδώρα, που έγινε γυναίκα του Επιμηθέα, δεν μπόρεσε να αντέξει στον πειρασμό και άνοιξε την πυξίδα. Τότε βγήκαν έξω όλα τα κακά, που είχε τοποθετήσει εκεί ο Δίας και που μαστίζουν την ανθρωπότητα. Βλέποντας το κακό ο Επιμηθέας βιάστηκε να κλείσει την πυξίδα. Παρατήρησε όμως ότι τίποτα δεν έμεινε πια μέσα, παρά μόνο η ελπίδα, το μόνο καλό που έβαλε ο Δίας μέσα σε τόσα κακά.

επεξεργασία Ο ρόλος του Προμηθέα

Με τον ίδιο τρόπο που έπλασε ο Ήφαιστος την Πανδώρα, έπλασε ο Προμηθεύς, υιος του Ιαπετού και αδελφός του Επιμηθέα, τον πρώτο άνδρα.
Έτσι δημιουργήθηκε το ανθρώπινο γένος. Βλέποντας όμως ο Προμηθέας τον άνθρωπο, γυμνό και ανίσχυρο μέσα στην παντοδύναμη Φύση, κατάλαβε πως γρήγορα θα εξαφανιζόταν και αποφάσισε να τον βοηθήσει.
Έκλεψε το πυρ, που την κρατούσαν ζηλότυπα οι θεοί και την έδωσε στους ανθρώπους. Επιπλέον καθόρισε στους ανθρώπους ποιο μέρος από τα θυσιαζόμενα ζώα να προσφέρουν στους θεούς.
Επειδή αυτό το μέρος ήταν το χειρότερο, ο Δίας θύμωσε και με τις δύο πράξεις του Προμηθέα και τον τιμώρησε. Ο Προμηθέας καρφώθηκε στον Καύκασο και ένας αετός του έτρωγε συνέχεια το ήπαρ, που συνεχώς επαναδημιουργούνταν, έως ότου τον ελευθέρωσε ο Ηρακλής, όπως αναφέρουν ο Ησίοδος και ο Αισχύλος.

επεξεργασία Κατακλυσμός

Με τη πυρά του Προμηθέα οι θνητοί προόδευσαν, έχασαν όμως και κάθε σεβασμό προς τους θεούς. Έτσι, ο Ζεύς αποφάσισε να αφανίσει όλους τους ανθρώπους εκτός από ένα ευσεβές ζεύγος:
Αυτοί εισήλθαν σε ένα κλειστό σκάφος και επέζησαν από το φοβερό κατακλυσμό που εξαπέλυσε ο Ζεύς.
Ο Δευκαλίων και η Πύρρα, όταν τα θαλάσσια ύδατα αποτραβήχθηκαν από τη ξηρά, ερώτησαν στο μαντείο του ναού της Θέμιδος για το μέλλον της Ανθρωπότητας. Παρεκάλεσαν τους θεούς να επαναδημιουργήσουν τους ανθρώπους.
Το μαντείο απάντησε ότι για να φέρουν στο φως νέους ανθρώπους έπρεπε να σκεπάσουν το πρόσωπό τους και να ρίχνουν πίσω τους "τα οστά της μητέρας τους". Η Πύρρα και ο Δευκαλίωνας κατάλαβαν ότι ο χρησμός εννοούσε τους λίθους που ήταν διασκορπισμένοι στην επιφάνεια της Γης, γύρω τους. Έκαναν λοιπόν ότι τους είπε το μαντείο.
Έτσι αναδημιουργήθηκε το ανθρώπινο γένος.
Τέκνα της Πύρρας και του Δευκαλίωνα ήταν ο Έλλην και ο Αμφικτύων.

επεξεργασία Θεϊκές Ιδιότητες

Οι θεοί όμως δε σταμάτησαν να ασχολούνται με τους ανθρώπους, πολλές φορές έσμιξαν με θνητούς που γέννησαν τους ημίθεους και τους ήρωες.</p>Το δωδεκάθεο του Ολύμπου Οι θεοί των Ελλήνων είχαν τις ίδιες κλίσεις και τις ίδιες επιθυμίες, τα ίδια ελαττώματα και προτερήματα με τους ανθρώπους, ακόμα και τις ίδιες συνθήκες. Ήταν δηλ. θεοί σχεδόν ανθρώπινοι.
Έμοιαζαν με τον άνθρωπο, αλλά ήταν, σχεδόν πάντα, ωραιότεροι και δυνατότεροι από τους ανθρώπους. Οι θεοί μπορούσαν να μεταμορφώνονται όπως ήθελαν ή να μεταφέρονται σ' όποιον τόπο ήθελαν. Αυτό ήταν και ένα κίνητρο για την περίφημη Ελληνική φιλοξενία. Ο αρχαίος Έλληνας δεχόταν πάντα με ιδιαίτερη χαρά οποιονδήποτε ξένο, που μπορούσε, άλλωστε, κάλλιστα να είναι και θεός.
Όπως φαίνεται από πλήθος μύθων, οι θεοί των Ελλήνων δεν αδιαφορούσαν για τους ανθρώπους. Αντίθετα, έρχονταν συχνά σε επαφή μαζί τους ταξιδεύοντας κρυφά, μεταμορφωμένοι σ' απλούς ανθρώπους, βραβεύοντας το καλό και τιμωρώντας το άδικο.
Οι θεοί δε βρήκαν καλύτερο τρόπο να είναι ευτυχισμένοι από το να ζουν σαν άνθρωποι. Ήταν όμως απελευθερωμένοι από δύο μεγάλα βάσανα του ανθρώπου: το φόβο της στερήσεως και το φόβο του θανάτου. Πράγματι, το προνόμιο των θεών είναι η ξεγνοιασιά. Ποτέ δε σκέφτονται την αρρώστια, τα γηρατειά, το θάνατο. Το νέκταρ, το κρασί των θεών και η αμβροσία, η θεϊκή τροφή του Ολύμπου, τους εξασφαλίζουν την ομορφιά, την υγεία και τη μακαριότητα των αθανάτων.

επεξεργασία Ολύμπια Θεογραφία

Οι αθάνατοι θεοί εγκαταστάθηκαν πάνω στις απάτητες κορυφές του Ολύμπου. Εκεί, έκτισαν τα θεϊκά ανάκτορά τους και από εκει επέβλεπαν τον Κόσμο ολόκληρο.Η Ολυμπιακή Θρησκεία στηρίζεται στη φρόνηση. Οι άνθρωποι θαυμάζουν απέραντα τους θεούς, χωρίς να τους φθονούν. Τους κτίζουν περίφημους ναούς και εμπνέονται από αυτούς περίφημα καλλιτεχνήματα.
Οι θεοί αντικατοπτρίζουν τα ιδανικά του αρχαίου Έλληνα. Στη ζωή, τις συνήθειες και τις σχέσεις των θεών, βρίσκουμε μια κοινωνία απαράλλακτη με την ανθρώπινη.
Οι δώδεκα Ολύμπιοι θεοί ήσαν:

[επεξεργασία] Ζεύς

Ο Ζεύς αναγνωριζόταν ως πατέρας των θεών και των ανθρώπων. Ρύθμιζε τα ουράνια φαινόμενα και όριζε τους νόμους που κυβερνώνται οι άνθρωποι. Έφερε
  • στην μία χείρα του τον κεραυνό και
  • στην άλλη το σκήπτρο, που στην κορυφή είχε έναν αετό.
Οι άνθρωποι τον σέβονταν και τον φοβούνταν, όμως αυτός φρόντιζε τις οικογένειες, αγρυπνούσε στην κατοικία κάθε θνητού και προστάτευε από κάθε κακό τους ξένους και τους διαβάτες.
Σύζυγος του Δία ήταν η Ήρα, στην οποία δεν ήταν πάντα πιστός. Η ελληνική μυθολογία είναι γεμάτη από ερωτικές περιπέτειες του Δία με διάφορες θεές ή θνητές.
Έτσι
  • με την Αλκμήνη γέννησε τον Ηρακλή,
  • με τη Σεμέλη τον Διόνυσο,
  • με τη Λήδα την Ελένη και τους Διόσκουρους,
  • με την Ευρώπη το Μίνωα και το Ροδάμανθυ,
  • με τη Δανάη τον Περσέα κλπ. .
Επίσης έκνα του Δία ήταν:
  • οι Ώρες (από τη Θέμιδα),
  • οι Χάριτες ,
  • ο Απόλλων και η Άρτεμις από τη Λητώ κ.ά.
Οι περισσότερο γνωστοί τόποι λατρείας του Δία ήταν:
  • η Ολυμπία, όπου τελούνταν προς τιμήν του κάθε τετραετία οι Ολυμπιακοί Αγώνες και
  • το αρχαιότερο μαντείο, το μαντείο της Δωδώνης στην Ήπειρο.
Στην Ολυμπία βρισκόταν και το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, έργο του Φειδία, ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου.

[επεξεργασία] Ποσειδών

Ο θεός Ποσειδώνας, ένα από τα τρία τέκνα του Κρόνου, ήταν αδελφός του Δία και θεός της θάλασσας. Σπάνια κατοικούσε στον Όλυμπο, διότι προτιμούσε τα βάθη του ωκεανού. Καθόταν σε περίφημο άρμα που το έσυραν αθάνατοι ίπποι και στο χέρι του κρατούσε την περίφημη τρίαινα, που του προσέφεραν οι Κύκλωπες.
Όταν θύμωνε ο Ποσειδώνας, βύθιζε την τρίαινα στη θάλασσα και την ανατάραζε ολόκληρη. Ήταν πικρή στιγμή για τους ναυτικούς ο θυμός του θαλασσοκράτορα θεού. Παρόμοια επεισόδια ζωγραφίζει στην Οδύσσειά του ο Όμηρος. Τελικά όμως ο Ποσειδώνας ηρεμούσε και αποσυρόταν στο βυθό της θάλασσας μαζί με τη σύζυγό του, την Αμφιτρίτη.
Ως θεός της θάλασσας ο Ποσειδώνας λατρευόταν κυρίως σε ακρωτήρια και παραθαλάσσιες περιοχές. Ήταν θεός επίσης και των πηγαίων υδάτων.
Ιερά σύμβολα του Ποσειδώνα ήταν ο δελφήν και το πεύκο, και έμβλημά του η τρίαινα.

[επεξεργασία] Άδης

Ο Πλούτων ήταν αδελφός του Δία και του Ποσειδώνα, θεός του Άδη, σκοτεινός και δύστροπος. Μένει στα υπόγεια βασίλεια, που για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να περάσει την Αχερουσία λίμνη με βάρκα που οδηγεί ο Χάρων. Την είσοδο του Άδη φυλάγει ένας τερατώδης σκύλος, ο Κέρβερος.
Εκτός από αυτούς τους θεούς, κάθε δέντρο, πηγή, ποταμός κ.τ.λ είχε το θεό του, όπως πίστευαν οι αρχαίοι. Ήταν μια πραγματική θεοποίηση της φύση, θεοποίηση του κάθε πράγματος, που θαύμαζαν ή δεν μπορούσαν να εξηγήσουν.

[επεξεργασία] Ήρα

Η θεά Ήρα ήταν αδελφή του Δία, κόρη του Κρόνου και της Ρέας, και συγχρόνως γυναίκα του. Η Ήρα συμβόλιζε και προστάτευε τον ιερό θεσμό του γάμου και ότι είχε σχέση με τη γυναικεία φύση. Ευλογούσε και βοηθούσε τις γεννήσεις. Η αρχαία μυθολογία παρουσιάζει την Ήρα σεμνή, μετρημένη και πιστή γυναίκα, αλλά συγχρόνως και ζηλότυπη. Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου μύθοι που ν' αναφέρονται αποκλειστικά στην Ήρα. Συνδέεται το πρόσωπό της σχεδόν πάντα με τους μύθους για το Δία. Πάντως η Ήρα δεν παρουσιάζεται ως θεά υποταγμένη στον κυρίαρχο σύζυγό της. Είχε ισχυρή γυναικεία προσωπικότητα και μόνο αυτή τολμούσε να του φέρει αντίρρηση.
Κυριότερος τόπος λατρείας της Ήρας ήταν το Άργος, για τον λόγο αυτό και αυτή εμφανίζεται στην Ιλιάδα σαν αντίπαλος της Τροίας. Στο Ηραίο του Άργους (ναός της Ήρας) υπήρχε περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμά, έργο του Πολυκλείτου.

[επεξεργασία] Εστία

Η Εστία, ήταν η θεά του οικιακού πυρός, που ζέσταινε τις οικίες. Ήταν πρωτότοκη κόρη του Κρόνου και της Ρέας και αδελφή του Δία. Στη μέση κάθε αρχαίου σπιτιού υπήρχε πάντα στημένος ένας βωμός προς τιμήν της. Η λατρεία της Εστίας συνδεόταν με τη λατρεία του Ξένιου Δία και όποιος ξένος κατέφυγε στο βωμό μίας οικίας, κανείς δεν μπορούσε να τον διώξει, ούτε είχε τίποτα να φοβηθεί.
Επειδή η Εστία βοήθησε στην καταστροφή των Γιγάντων, ο Δίας την ανακήρυξε μια από τις δώδεκα θεότητες του Ολύμπου. Πρώτη η Εστία επινόησε την κατασκευή των σπιτιών, τη δίδαξε στους ανθρώπους και έγινε η προστάτιδα της οικογενειακής γαλήνης και ευτυχίας.
Στο κέντρο της Αθήνας, που ήταν το Πρυτανείο, βρισκόταν ένας μεγάλος βωμός όπου έξι κοπέλες, οι Εστιάδες Παρθένες, συντηρούσαν άσβεστη τη πυρά. Οι Εστιάδες έμεναν στην υπηρεσία αυτή είκοσι έτη. Αν έσβηνε η πυρ, την άναβαν πάλι από ένα κάτοπτρο και τιμωρούσαν την Εστιάδα. Το σβήσιμο της φωτιάς ήταν κακό σημείο και προμηνούσε εθνική συμφορά.

[επεξεργασία] Δήμητρα

Η θεά Δημήτηρ ήταν η θεά της γεωργίας και προστάτευε τα δέντρα, τα φυτά και τα σιτηρά. Ήταν πρώτη που εμλούσισε το έδαφος ώστε να δίνει πλούσιους καρπούς και δίδαξε στους ανθρώπους πώς να καλλιεργούν το σίτο, την κριθή και τα άλλα φυτά, που από το όνομα της θεάς ονομάστηκαν δημητριακά.
Η θεά Δήμητρα είναι κάπως απομονωμένη από το δωδεκάθεο στους αρχαίους μύθους.
Οι Έλληνες παρέλαβαν τη λατρεία της από τους Πελασγούς, που αρχικά κατοίκησαν στην Ελλάδα.
Τέκνο της ήταν ο Πλούος.
Ως κόρη της Δήμητρας αναφέρεται η Περσεφόνη, που την απήγαγε ο Άδης και την έλαβε ως σύζυγό του. Οι δύο αυτές θεές λατρεύονταν κυρίως στην Ελευσίνα. Η λατρεία της Δήμητρας, και κυρίως τα Θεσμοφόρια, είχε αυστηρό γυναικείο χαρακτήρα και απαγορευόταν η παρουσία ανδρών. Επίσης για τη λατρεία της Δήμητρας τελούνταν τα περίφημα Ελευσίνια Μυστήρια, τελετές με αποκρυφιστικό χαρακτήρα, που αγνοείται το ακριβές περιεχόμενό τους.

[επεξεργασία] Απόλλων

Ο Απόλλωνας και η Άρτεμη ήταν αδελφοί, δίδυμα τέκνα του Δία και της Λητώς. Κατά την παράδοση τα δύο τέκνα γεννήθηκαν στη Δήλο.
Ο Απόλλωνας ήταν θεός του φωτός, των τεχνών, και κυρίως, της μουσικής. Όταν οι Μούσες τραγουδούσαν τις συνόδευε στο άσμα τους με την περίφημη λύρα του. Μόνο ένας άνθρωπος καυχήθηκε ότι τραγουδούσε καλύτερα από τον Απόλλωνα, ο Μαρσύας και αυτόν τον νίκησε ο θεός και τον τιμώρησε.
Υιος του Απόλλωνα ήταν ο θεός της Ιατρικής και μεγάλος γιατρός, ο Ασκληπιός.
Επίσης ο Απόλλωνας ήταν και θεός της μαντικής τέχνης. Όταν θέλησε να ιδρύσει το μαντείο του στους Δελφούς ο δράκοντας Πύθωνας τον εμπόδισε, αλλά ο Απόλλωνας τον νίκησε και τον σκότωσε. Όταν εξαγνίστηκε από το φόνο αυτό και πήρε το όνομα "Φοίβος" (εξαγνισμένος), γύρισε στους Δελφούς και πήρε το μαντείο κάτω από την προστασία του.
Ο Απόλλωνας στην Ελλάδα λατρευόταν και σαν νομοθέτης θεός, πράγμα που συνδέεται με το χρησμοδότης. Τιμωρούσε τους ενόχους και επέβαλε ποινές, κυρίως σε περιπτώσεις ανθρωποκτονίας. Επίσης, ως θεός του φωτός, ο Απόλλωνας συνδεόταν με το πρόσωπο του Ήλιου.

[επεξεργασία] Άρης

Ο Άρης, ο θεός του πολέμου ήταν γιος του Δία και της Ήρας. Τον ακολουθούσαν πάντα δύο πιστοί του ακόλουθοι,
  • ο Δείμος και ο Φόβος, καθώς και
  • η Έριδα (θεά της φιλονικίας) και η Ενυώ (θεά του ολέθρου).
Ο Άρης ήταν ωραίος και δυνατός, νέος και πάνοπλος. Αγαπούσε τον πόλεμο και τις μάχες, γι' αυτό ήταν μισητός στους ανθρώπους και η λατρεία του ήταν περιορισμένη.
Στη Σπάρτη μόνο υπήρχε το άγαλμα του Άρη του Ενυάλιου και αυτό γιατί οι Σπαρτιάτες ήταν λαός φιλοπόλεμος.
Όταν ο Άρης σκότωσε τον Αλιρρόθιο, δικάσθηκε, όπως αναφέρει η παράδοση, στην Αθήνα, σε μια περιοχή όπου αργότερα συνεδρίαζε εκεί το αθηναϊκό δικαστήριο, στον Άρειο Πάγο, που πήρε το όνομά του από το θεό.
Η μυθολογία αναφέρει ότι ο Άρης είχε σχέσεις με την Αφροδίτη και ότι πολλές φορές ο Ήφαιστος, ο νόμιμος σύζυγος, της Αφροδίτης τους είχε δει ο ίδιος. Πάντως από τον Άρη και την Αφροδίτη γεννήθηκαν η Αρμονία και η Ομόνοια.

[επεξεργασία] Ερμής

Ο Ερμής ήταν γιος της Μαίας, κόρης του Άτλαντος, και του Δία και γεννήθηκε στο όρος Κυλλήνη. Ήταν θεός έξυπνος, εφευρετικός, αναιδής και κλέφτης. Μόλις γεννήθηκε, ο Ερμής είδε μία χελώνα. Της πήρε το όστρακο, τοποθέτησε σ' αυτό 7 χορδές και κατασκεύασε τη λύρα.
Από την Πιερία έκλεψε κάποτε τα βόδια, που φρουρούσε ο Απόλλωνας, και τα έκλεισε σε μια σπηλιά στην Πύλο. Με κανένα τρόπο δεν παραδεχόταν την κλοπή, στο τέλος όμως ομολόγησε και για να αποφύγει την τιμωρία χάρισε στον Απόλλωνα τη λύρα.
Ο Ερμής ήταν αγγελιοφόρος και κήρυκας των θεών. Φορούσε φτερωτά πέδιλα και κρατούσε το "κηρύκειο". Είναι ο θεός προστάτης του εμπορίου (κερδώος Ερμής) και των γραμμάτων (λόγιος Ερμής).
Ο Ερμής συνόδευε και τις ψυχές των νεκρών στον Άδη (ψυχοπομπός). Γιος του Ερμή ήταν ο Πάνας, ο αιγόποδος θεός των δασών.

[επεξεργασία] Αθηνά

Η Αθηνά ήταν κόρη του Δία από την πρώτη γυναίκα του, τη Μήτιδα, που την κατάπιε ο Δίας για να μη μπορέσει να γεννήσει, γιατί το παιδί της θα έπαιρνε το θρόνο του πατέρα της.
Έτσι η Αθηνά εξήλθε από την κεφαλή του Δία, που του την διάνοιξε με πέλεκυ ο Ήφαιστος, πάνσοφη.
Η Αθηνά ήταν η θεά της σοφίας λοιπόν. Δίδαξε στους ανθρώπους πολλές τέχνες. Στον Αθηναίο Εριχθόνιο το ζυγό των αμαξών και των αρμάτων. Στον Ιάσονα την κατασκευή του πρώτου ελληνικού πλοίου, της Αργούς της Αργοναυτικής εκστρατείας. Βρήκε αυτή τις σάλπιγγες και τους αυλούς. Δίδαξε επίσης στις γυναίκες την τέχνη της υφαντικής και της ραπτικής. Όλα σχεδόν τα επαγγέλματα των ανθρώπων έχουν την αρχή τους στην Αθηνά.
Η Αθηνά ήταν η θεά προστάτιδα της Αθήνας. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, μάλωσε και με τον Ποσειδώνα για να πάρει την Αθήνα στην προστασία της. Γι' αυτό και οι Αθηναίοι της έκτισαν μεγαλόπρεπο ναό, τον Παρθενώνα και τελούσαν προς τιμή της τα Παναθήναια και άλλες εορτές. Στον Παρθενώνα υπήρχε περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμά της.

[επεξεργασία] Άρτεμις

Η αδελφή του Απόλλωνα η Άρτεμη ήταν θεά της θήρας.
Περνούσε τον καιρό της μέσα στα δάση, έχοντας συντροφιά τις Νεράιδες, κυνηγώντας, με το περίφημο τόξο της. Ήταν θεά παρθένος και προστάτευε τα ζώα του κυνηγιού και τα νεογνά τους. Έμβλημά της και ιερό της ζώο ήταν το ελάφι.
Στη λατρεία της Άρτεμης αναφέρεται ότι γίνονταν αρχικά και ανθρωποθυσίες. Π.χ. η θυσία της Ιφιγένειας στην Αυλίδα. Περίφημος ναός της Άρτεμης υπήρχε στην Έφεσο, ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου.

[επεξεργασία] Αφροδίτη

Η Αφροδίτη, η ωραιότερη απ' όλες τις θεές του Ολύμπου γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας και γι' αυτό πήρε αυτό το όνομα. Άλλοι όμως έλεγαν ότι είναι κόρη του Δία και της Διώνης.
Η Αφροδίτη ζούσε στον Όλυμπο, αλλά η παράδοση λέγει ότι καταγόταν από την Κύπρο, γι' αυτό και ονομάστηκε Κύπρις. Εξάλλου στην Κύπρο βρίσκονταν τα μεγαλύτερα κέντρα λατρείας της θεάς.
Η Αφροδίτη ήταν η μητέρα του Έρωτα και θεά της ομορφιάς και της χάρης της γυναίκας. Μπορούσε να εμπνέει τον έρωτα στις ψυχές των ανθρώπων και ιδιαίτερα στις γυναίκες. Οι μύθοι παρουσίασαν γενικά την Αφροδίτη ως γυναίκα εκδικητική.
Η Αφροδίτη λατρευόταν σε όλα τα μέρη της Ελλάδας καθώς και στις φοινικικές αποικίες και πλήθος ιερειών ήταν αφιερωμένο σ' αυτήν. Σύζυγος της Αφροδίτης, κατά τη μυθολογία, ήταν ο Ήφαιστος. Η Αφροδίτη γέννησε πολλά παιδιά, κανένα όμως με το νόμιμο άνδρα της.
Σύμβολα της θεάς η μυρτιά, το τριαντάφυλλο, η παπαρούνα, το μήλο, το ρόδι, το κυδώνι, το σπουργίτι, το περιστέρι και ο κύκνος.

επεξεργασία Παρα-Ολύμπια Θεογραφία

Οι αρχαίοι Έλληνες, εκτός από τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου, πίστευαν και σε πολλούς άλλους κατώτερους θεούς της γης, της θάλασσας και του κάτω κόσμου.

[επεξεργασία] Ήφαιστος

Ο θεός Ήφαιστος γεννήθηκε άσχημος και γι' αυτό η μητέρα του η Ήρα, μη μπορώντας να τον υποφέρει, τον πέταξε στη γη. Από τότε έμεινε και χωλός. Ο Ήφαιστος έπεσε στη θάλασσα, όπου τον παρέλαβαν οι Νηρηίδες και τον μεγάλωσαν. Μεγαλώνοντας έγινε περίφημος σιδηρουργός και εγκατέστησε το εργαστήριό του στο βουνό Αίτνα της Σικελίας. Με τα διάφορα μέταλλά του έκανε καλλιτεχνήματα με ασύγκριτη ομορφιά. Κάποτε έφτιαξε έναν χρυσό θρόνο και τον έστειλε στη μητέρα του την Ήρα. Μόλις κάθησε η Ήρα, αόρατες αλυσίδες την έδεσαν χωρίς κανείς να μπορεί να τις λύσει. Προσπάθησαν να μεταπείσουν τον Ήφαιστο, αλλά το κατάφεραν μόνο αφού τον μέθυσαν πρώτα.</p>Ο Ήφαιστος, ο θεός της φωτιάς, έδωσε το όνομά του στα ηφαίστεια. Από αυτόν πήρε ο Προμηθέας τη φωτιά και την έδωσε στους ανθρώπους και ο ίδιος κατόπιν έφτιαξε τις αλυσίδες που έδεσαν τον Προμηθέα. Ο Ήφαιστος ήταν αυτός που κατασκεύασε τα ορειχάλκινα και χρυσά ανάκτορα του Ολύμπου.

[επεξεργασία] Διόνυσος

Ο πιο αγαπητός από τους θεούς ήταν ο Διόνυσος. Ο Διόνυσος ήταν γιος του Δία και της Σεμέλης και προστάτης και θεός του κρασιού. Ήταν επίσης προστάτης του θεάτρου και της αμπελουργίας προ πάντων και αυτός δίδαξε στους ανθρώπους πως να παρασκευάζουν τον οίνο.
Ακόλουθοι του Διονύσου ήταν
Οι Σάτυροι, αδελφοί των Ορεστιάδων Νυμφών ήταν δαίμονες των δασών και των ορέων. Ήταν οκνηροί και δειλοί και μόνη τους απασχόληση είχαν να ακολουθούν το Διόνυσο στα όργιά του.
Οι Σειληνοί ήταν μεγαλύτεροι στην ηλικία από τους σατύρους και είναι δαίμονες των ποταμών και των πηγών. Έχουν ώτα, ουρά και οπλές ίππων. Περίφημος μουσικός ήταν ο Σειληνός Μαρσύας που θέλησε κάποτε να συναγωνιστεί το θεό Απόλλωνα. Κατ' άλλους, ο Σειληνός ήταν ένα πρόσωπο, τροφός και παιδαγωγός του Διονύσου, γέρος, με γελοία εμφάνιση, με μεγάλη κοιλιά, φαλακρός και συνεχώς μεθυσμένος.
Οι Αθηναίοι, για να τιμούν το Διόνυσο, τελούσαν μια περίφημη γιορτή, χαρακτηριστική για την ευθυμία της. Σε τέτοιες εορτές απαγορευόταν κάθε χρήση βίας. Κατά τα, Διονυσιακά μυστήρια, που γίνονταν νύχτα, οργίαζαν.
Ιερά σύμβολα του Διονύσου ήταν το σταφύλι και ο κισσός.
Ο Πάνας ήταν γιος του Ερμή και της Μαίας. Ήταν ο θεός προστάτης των βοσκών, γιατί ήταν βοσκός και ο ίδιος. Είχε πόδια τράγου και η παράξενη μορφή του προξενούσε φρίκη και στην ίδια τη μητέρα του. Όταν τον έβλεπαν οι άνθρωποι τους έπιανε ένας παράξενος φόβος, που τον ονόμασαν πανικό.Ο Ερμής τον πήρε στον Όλυμπο, όπου η θέα του διασκέδαζε τους θεούς. Ο Πάνας γύριζε στα δάση, τα βάραθρα, τους γκρεμούς παίζοντας ένα παράξενο μουσικό όργανο, τη σύριγγα.

[επεξεργασία] Περσεφόνη]]

Μια άλλη θεά της γης ήταν η Περσεφόνη, η κόρη της Δήμητρας, θεά της άνθισης. Την άρπαξε κάποτε ο Πλούτων και την πήρε γυναίκα του. Από τότε η Περσεφόνη έμενε έξι μήνες στη επιφάνεια και έξι μήνες στον Άδη και οι περίοδοι αυτοί αντιστοιχούσαν στην άνοιξη και το καλοκαίρι, στο φθινόπωρο και το χειμώνα.

επεξεργασία Θαλάσσια Θεογραφία

[επεξεργασία] Νηρεύς

<p>Στα βάθη της θάλασσας, κατά τους αρχαίους, κατοικούσαν κι άλλοι θεοί. Ο παλιότερος θαλάσσιος θεός ήταν ο Νηρεύς, γιος του Πόντου. Ο Νηρέας ήταν πατέρας των Νηρηίδων και είχε γυναίκα του την Ωκεανίδα Δωρίδα. Ζούσε στα βάθη της θάλασσας και ήταν περίφημος για την ευθυκρισία και τη δικαιοσύνη του. Έδωσε, κάποτε, όπως μας λέει ο Πίνδαρος, την έξοχη συμβουλή "Πρέπει να επαινεί κανείς το κατόρθωμα του εχθρού του".Εκτός αυτού, το Νηρέα τον θεωρούσαν μεγάλο σοφό και είχε το χάρισμα να προφητεύει. Από αυτόν έμαθε ο ήρωας Ηρακλής που βρίσκονταν τα μήλα των Εσπερίδων.

[επεξεργασία] Νηρηΐδες

Οι Νηρηίδες, οι κόρες του, ήταν, κατά την παράδοση, 50 ή και 100 κοπέλες. Οι πιο γνωστές ήταν η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, η Αμφιτρίτη, η γυναίκα του Ποσειδώνα, η Γαλάτεια και άλλες. Οι Νηρηίδες ζούσαν στα βάθη της θάλασσας μέσα στο πατρικό τους ανάκτορο και κάθονταν πάνω σε χρυσούς θρόνους. Περνούσαν τον καιρό τους υφαίνοντας και κάνοντας άλλες γυναικείες εργασίες. Οι αρχαίοι φαντάζονταν τις ωραίες Νηρηίδες να παίζουν και να χορεύουν στα κύματα μαζί με τα δελφίνια και τους τρίτωνες.
Ο παλαιότερος όμως θεός όλων στη θάλασσα ήταν ο Ωκεανός, ένας από τους Τιτάνες. Κατά τη μυθολογία ο Ωκεανός ήταν ένας μεγάλος ποταμός, γύρω από την επίπεδη (όπως νόμιζαν) γη. Δεν είχε ούτε πηγές ούτε εκβολές, τα νερά του δεν έτρεχαν αδιάκοπα. Αυτός χώριζε την ουράνια σφαίρα στο υπέργειο και στο υπόγειο ημισφαίριο. Από αυτόν ανέτελλε η Ηώς, ο Ήλιος, και τ' αστέρια και πέρα από αυτόν απλωνόταν ο Άδης. Πολλοί θεωρούσαν τον Τιτάνα Ωκεανό σαν πηγή των πάντων.

[επεξεργασία] Ωκεανίδες

Οι Ωκεανίδες ήταν κόρες του Ωκεανού και της Τηθύος. Ήταν πάνω από τρεις χιλιάδες και ζούσαν στις θάλασσες. Είχαν μορφή μισή γυναίκας και μισή ψαριού και οι πιο γνωστές ήταν η Ευρυνόμη, η Δωρίς και η Πέρση.

[επεξεργασία] Τρίτων

Γιος του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης ήταν ο Τρίτων. Είχε σώμα ανθρώπινο που κατέληγε σε ουρά ψαριού, βαθυπράσινα μαλλιά, βράγχια και δόντια θηρίου.
Ο Τρίτωνας, κατά την παράδοση, σκοτώθηκε από το Διόνυσο, σε κάποια εποχή οργίων του. Σύμβολα του Τρίτωνα ήταν η θαλάσσια κόγχη, η τρίαινα και το κουπί.

[επεξεργασία] Άλλες θεότητες

Εκτός από αυτούς και άλλους κατώτερους θαλάσσιους θεούς, οι αρχαίοι Έλληνες είχαν θεοποιήσει όλα σχεδόν τα θαλασσινά παράδοξα και τα θαλάσσια τέρατα όπως π.χ. τη Μέδουσα κ.ά. Λαός με πλούσια θαλασσινή πείρα, όπως οι Έλληνες, είχε οπωσδήποτε ένα αξιόλογο θαλάσσιο πάνθεο.
Ολυμπιακή Θρησκεία